De meeste mensen krijgen direct levendige beelden van wilde orgies en slemppartijen wanneer het gaat over eten en drinken bij de Romeinen. En misschien geheel terecht?!

“Zij werden gevolgd door een dienbak met een geweldig grote ever er op met een vrijheidsmuts op zijn kop. Aan de slagtanden van ‘t dier hingen twee uit palmtakken gevlochten mandjes, het ene met verse, het andere met gedroogde dadels gevuld. Ook deze biggetjes mochten de gasten als geschenk meenemen. Intussen verscheen voor ‘t aansnijden van de ever niet Deelman, die de vogels had gesneden, maar een reusachtige kerel met een lange baard, die beenkappen en een veelkleurig-geweven jachtmanteltje droeg. Deze trok een jachtmes en gaf de ever een flinke stoot in de zijde: en ziet, uit de wonde vlogen lijsters te voorschijn. Vogelvangers stonden met lijmroeden gereed en vingen ze in een ogenblik terwijl ze door de zaal rondfladderden. “

 Uit de Satyricon van Petronius (Romeinse schrijver uit 27- 66 na Chr),

Het feestmaal van Trimalchio. Beschrijving van een fictief diner

Fresco van een banket, gevonden in Pompeii. Nu in het Archeologisich museum in Napels

Los van dergelijke excessen hebben gezamenlijke maaltijden ook in onze huidige maatschappij een belangrijke functie; het is niet alleen lekker en gezellig , maar ook ondersteunt het vaak  ons sociale netwerk. Dit was zeker niet anders in de Romeinse maatschappij waar status verwerven en ‘netwerken’  (voor de elite) mogelijk nog belangrijker was dan in onze huidige maatschappij.

Het organiseren van gezamenlijke banketten (een convivium) was daarmee een reflectie van iemands rijkdom, van iemands (goede) netwerk, diens ontwikkeling en verfijnde smaak. Kortom, het bepaalde het publieke imago en reputatie. Maar ook voor de gasten was het naast een avond heerlijk eten en drinken, tevens een proef van hun ontwikkeling en goede smaak. Het was de plek waar zaken werden gedaan, politieke banden werden gesmeed of … reputaties werden gebroken.  Maar hoe waren deze banketten historisch gezien eigenlijk tot stand gekomen? Wat werd er zoal gegeten bij deze banketten? En wat waren de eetgewoontes eigenlijk van de lagere sociale klassen?

In deze lezing zullen meerdere facetten van de Romeinse eetcultuur aan bod komen. Er wordt naast de convivia ook gekeken naar wat er gegeten werd en gedronken werd door de Romeinen en waar. Zo zullen  we bijvoorbeeld ook een banket ‘bijwonen’ in het Huis van de Tragische Poëet in Pompeii, én nemen we het kookboek van de beroemde gastronoom Apicius wat beter onder de loep. Relmuizen en kraanvogels staan zeker op het menu!

Vermeend portret van de Romeinse smulpaap Marcus Gavinus Apicius , die enkele, ons nu nog bekende, kookboeken schreef in de eerste eeuw na Chr.

Maar wil je weten hoe het er werkelijk aan toe ging, kom dan naar de lezing `Aan tafel met de Romeinen´. Wat je voorgeschoteld krijgt is het volgende: verschillende Romeinse recepten – sommigen verbazingwekkend normaal en anderen weer hilarisch -, gevolgd door een inkijkje in het denken omtrent eten en drinken in de Romeinse tijd. Tenslotte ben je uitgenodigd bij een virtueel diner, een ´convivium´, in het huis van de Tragische Dichter in Pompeii. Hoe ging zo´n diner er aan toe; wat werd er gegeten & gedronken; wie werden er uitgenodigd; hoe konden gastheer en zijn gasten hun status verhogen door deelname aan een diner; hoe lux werden de gasten vermaakt en in welke ambiance werden zij gefêteerd?